

در یک آسانسور هر قطعه اهمیت خاص خود را دارد ولی بعضی قطعات به دلیل ارتباط مستقیم با جان مسافران اهمیت بیشتری دارند. بنابراین باید از صحت عملکرد آنها اطمینان پیدا کرد. در بین افراد متخصص در صنعت آسانسور قطعههای گاورنر، پاراشوت، قفل درب و ضربه گیر به چهار قطعه ایمنی آسانسور مشهور هستند. شاید بد نباشد بدانید برای این قطعات باید گواهی استاندارد جداگانه گرفته شود. در صورتی که هر یک از این قطعات دچار مشکل باشد ممکن است خسارتهای جبرانناپذیری به بار آید.
در این مقاله قصد داریم به بررسی چهار قطعه ایمنی آسانسور بپردازیم.
همچنین بخوانید: دلایل خاموش شدن آسانسور
گاورنر
گاورنر بخشی از سیستم ترمز اضطراری آسانسور است. زمانی که کابین آسانسور به دلیل پاره شدن کابل یا هر دلیل دیگری رها شود سیستم ترمز اضطراری آسانسور وارد عمل میشود. گاورنر یک قطعه مکانیکی است و در خط مقدم سیستم ترمز اضطراری آسانسور قرار دارد. در صورتی که کابین آسانسور دچار سقوط شود سرعت آن به صورت ناگهانی زیاد خواهد شد. همین موضوع باعث میشود فلکه گاورنر قفل کند و پاراشوت فعال شود. این کار مانع از حرکت کابین میشود.
پاراشوت
پاراشوت بخش دیگری از سیستم ترمز اضطراری است. این ابزار با استفاده از دو فکی که دارد روی ریلها قفل میشود و مانع از حرکت کابین میشود. پاراشوت شبیه به ترمز ماشین عمل میکند. در یک ماشین لنتهای ترمز حرکت چرخ ماشین را متوقف میکنند. پاراشوت نیز حرکت کابین آسانسور را قفل میکند.
پاراشوتهای قدیمی به صورت لحظهای عمل میکردند. یعنی در یک لحظه کابین را متوقف میکنند. البته خود این موضوع مشکلات مهمی در پی دارد. توقف آنی کابین باعث میشود فشار زیادی به کل تجهیزات و کابین آسانسور وارد شود. حتی امکان کنده شدن ریلها و متلاشی شدن کابین به دلیل فرسودگی آن وجود دارد. از همه مهمتر مسافری که درون کابین است ممکن دچار آسیب زانوی پا، جابجایی مهرههای کمر و شکستگی سر و دست بر اثر برخورد با کف و دیواره کابین شود.
با اتفاقاتی که در سالهای اخیر در صنعت آسانسور ایران رخ داده و تجربههایی که بدست آمده است، استفاده از پاراشوتهای لحظهای منسوخ شده و برای آن گواهی استاندارد صادر نمیشود.
نوع دیگر پاراشوت، پاراشوت تدریجی است. این نوع پاراشوت به تدریج کابین را متوقف میکند و مشابه با ترمز ABS خودرو عمل میکند. هنوز بسیاری از آپارتمانهای قدیمی از سیستم پاراشوت لحظهای استفاده میکنند که باید توسط شرکت سرویس آسانسور با نوع تدریجی جایگزین شود.
قفل درب
قطعه مهم دیگر که نقش اساسی در حفظ امنیت جان مسافران دارد قفل درب است. این قفل یک قطعه تقریبا 30 سانتیمتری است که در هر طبقه درون قاب درب نصب میشود. همانطور که میدانید زمانی که کابین در طبقهی شما نباشد، نمیتوانید درب آسانسور را باز کنید. انجام صحیح این کار به عهده قفل درب است.
فرض کنید شما در طبقه چهارم ایستادهاید. قبل از شما یکی از همسایگان به طبقه پنجم رفته است و هماکنون کابین در طبقه پنجم است. اگر قفل درب شما خراب باشد و شما از روی عادت و به اشتباه بدون اینکه اول دکمه احضار کابین در طبقه خود را فشار دهید درب را باز کنید چه اتفاقی خواهد افتاد؟ درب کابین باز میشود ولی هیچ کابینی وجود ندارد! در این حالت درون چاله سقوط خواهید کرد و تقریبا مرگ شما قطعی خواهد بود.
قفل درب از قطعاتی است که به طور پیوسته در حال کار کردن است. بنابراین احتمال خرابی آن کم نیست. این موضوع اهمیت سرویس و نگهداری آسانسور به صورت پیوسته را نشان میدهد.
ضربهگیر
در صورتی که کابین آسانسور و یا کادر وزنه آسانسور سقوط کند و به هر دلیلی سایر ابزارهای ایمنی وارد عمل نشوند، با قطعهای به نام ضربهگیر برخورد خواهند کرد. ضربهگیرها درون چاله آسانسور نصب میشوند.
ضربهگیرها انواع مختلفی دارند. ضربهگیر فنری، هیدرولیکی و پلیاورتان از متداولترین نوع ضربهگیرها هستند.
البته ضربهگیرها به تنهایی نمیتوانند همه صدمات ناشی از سقوط را جبران کنند. با این حال به عنوان آخرین بخش سیستم ایمنی نقش مهمی در امنیت آسانسور دارند. یکی دیگر از کاربردهای ضربهگیرها حفظ جان سرویسکار آسانسور است. معمولا ضربهگیر را روی یک ستون بتنی به ارتفاع 50 سانتیمتر نصب میکنند. این موضوع باعث بوجود آمدن یک فضای جانپناه برای تکنسین میشود.
همچنین بخوانید: 8 نکته برای افزایش امنیت مسافران هنگام استفاده از آسانسور
توصیه ایمنی
آسانسور ساختمان مانند یک کارخانه کوچک است. از قطعات مختلف مکانیکی، الکتریکی و الکترونیکی ساخته شده است. این وسیله دائما در حال کار کردن است. بنابراین طبیعی است قطعات آن دچار استهلاک و فرسودگی شوند. تشخیص این مشکلات باید توسط یک سرویسکار باتجربه باشد. بنابراین حتما با یک شرکت خدمات آسانسور معتبر قرارداد ببندید.
همواره از وضعیت سلامت و امنیت آسانسور ساختمان خود مطمئن شوید. این موضوع را از شرکت سرویس ماهانه آسانسور خود جویا شوید.
هزینه سرویس ماهانه و تعمیرات دورهای برای آسانسور به مراتب از اتفاقات ناگواری که ممکن است رخ دهد کمتر است. پس در تعمیر قطعات خراب به خصوص چهار قطعه امنیتی آسانسور که ذکر شد کوتاهی نکنید.